علائم دیابت در زنان
علائم دیابت در زنان و به طور کلی در تمامی افراد بسته به میزان افزایش قند خون شما متفاوت است. برخی از افراد، به ویژه آنهایی که مبتلا به پیش دیابت یا دیابت نوع ۲ هستند، ممکن است گاهی علائمی را تجربه نکنند. در دیابت نوع ۱، علائم به سرعت ظاهر شده و شدیدتر می‌شوند.
برخی از علائم و نشانه‌های دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ در زنان عبارتند از:
- افزایش احساس تشنگی
- تکرر ادرار
- گرسنگی شدید
- کاهش وزن بی دلیل
- وجود کتون در ادرار (کتون‌ها محصول جانبی تجزیه عضله و چربی هستند که زمانی اتفاق می‌افتد که انسولین کافی موجود نباشد)
- خستگی
- تحریک پذیری
- تاری دید
- زخم‌هایی که دیر التیام می یابند
- عفونت‌های مکرر مانند عفونت لثه یا پوست و عفونت‌های واژن
دیابت نوع ۱ می‌تواند در هر سنی ایجاد شود، اگرچه اغلب در دوران کودکی یا نوجوانی ظاهر می‌شود. دیابت نوع ۲، شایع‌ترین نوع دیابت، ممکن است در هر سنی ایجاد شود، اگرچه در افراد بالای ۴۰ سال شایع تر است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر به دیابت خود یا فرزندتان مشکوک هستید. در صورت مشاهده علائم احتمالی دیابت، با پزشک خود تماس بگیرید. هرچه این بیماری زودتر تشخیص داده شود، درمان زودتر شروع می‌شود.
اگر قبلاً دیابت برای شما تشخیص داده شده است. پس از دریافت تشخیص، تا زمانی که سطح قند خون شما تثبیت شود، نیاز به پیگیری پزشکی دقیق دارید.
علل ایجاد بیماری دیابت در زنان چیست؟
برای درک دیابت، ابتدا باید بدانید که چگونه گلوکز به طور معمول در بدن پردازش می‌شود.
نحوه عملکرد انسولین
- انسولین هورمونی است که از غده‌ای که در پشت و زیر معده (لوزالمعده) قرار دارد، می‌آید.
- پانکراس انسولین را در جریان خون ترشح می‌کند.
- انسولین به گردش در می‌آید و قند را قادر می‌سازد وارد سلول‌های شما شود.
- انسولین میزان قند موجود در جریان خون را کاهش می‌دهد.
- با کاهش سطح قند خون، ترشح انسولین از لوزالمعده نیز کاهش می‌یابد.
نقش گلوکز
- گلوکز (یک نوع قند) منبع انرژی برای سلول‌های تشکیل دهنده ماهیچه‌ها و سایر بافت‌ها است.
- گلوکز از دو منبع اصلی تامین می‌شود: غذا و کبد.
- قند در جریان خون جذب شده و در آنجا با کمک انسولین وارد سلول‌ها می‌شود.
- کبد شما گلوکز را ذخیره کرده و تولید می‌کند.
- هنگامی که سطح گلوکز شما پایین است، مانند زمانی که مدتی است غذا نخورده‌اید، کبد گلیکوژن ذخیره شده را به گلوکز تجزیه می‌کند تا سطح گلوکز شما را در محدوده طبیعی نگه دارد.
علل ایجاد دیابت نوع ۱
علت دقیق دیابت نوع ۱ ناشناخته است. آنچه شناخته شده است این است که سیستم ایمنی بدن شما (که به طور معمول با باکتری‌ها یا ویروس‌های مضر مبارزه می‌کند) به سلول‌های تولید کننده انسولین در لوزالمعده حمله کرده و آنها را از بین می‌برد. این باعث می‌شود انسولین بدن شما کم یا بدون انسولین باشد. قند به جای اینکه به سلول‌های شما منتقل شود، در جریان خون شما جمع می‌شود.
تصور می‌شود که نوع دیابت ۱ به دلیل ترکیبی از حساسیت ژنتیکی و عوامل محیطی ایجاد می‌شود، اگرچه دقیقاً مشخص نیست چه عواملی. اعتقاد بر این نیست که وزن عاملی در دیابت نوع ۱ باشد.
علل پیش دیابت و دیابت نوع ۲
در پیش دیابت (که می‌تواند منجر به دیابت نوع ۲ شود) و در دیابت نوع ۲، سلول‌های شما در برابر عملکرد انسولین مقاوم می‌شوند و پانکراس شما قادر به تولید انسولین کافی برای غلبه بر این مقاومت نیست. قند به جای حرکت به داخل سلول‌های شما در جایی که برای انرژی مورد نیاز است، در جریان خون شما تجمع می‌یابد.
اینکه چرا این اتفاق می‌افتد مشخص نیست، اگرچه اعتقاد بر این است که عوامل ژنتیکی و محیطی نیز در ایجاد دیابت نوع ۲ نقش دارند. اضافه وزن به شدت با توسعه دیابت نوع ۲ ارتباط دارد، اما این بدان معنی نیست که همه افراد مبتلا به نوع ۲ اضافه وزن ندارند.
علل بروز دیابت بارداری
در طول بارداری، جفت برای حفظ بارداری هورمون تولید می‌کند. این هورمون‌ها سلول‌های شما را نسبت به انسولین مقاوم تر می‌کنند. به طور معمول، پانکراس شما با تولید انسولین اضافی برای غلبه بر این مقاومت پاسخ می‌دهد. اما گاهی اوقات لوزالمعده شما نمی‌تواند این وضعیت را حفظ کند. وقتی این اتفاق می‌افتد، گلوکز بسیار کمی وارد سلول‌های شما می‌شود و مقدار زیادی در خون شما باقی می‌ماند و در نتیجه دیابت بارداری ایجاد می‌شود.
عوامل خطر دیابت در زنان
عوامل خطر ابتلا به دیابت به نوع دیابت بستگی دارد.
عوامل خطر برای دیابت نوع ۱
اگرچه علت دقیق دیابت نوع ۱ ناشناخته است، عواملی که ممکن است نشان دهنده افزایش خطر باشند عبارتند از:
- سابقه خانوادگی: اگر والدین یا خواهر و برادر شما مبتلا به دیابت نوع ۱ باشند، خطر ابتلا به دیابت در شما افزایش می‌یابد.
- فاکتورهای محیطی: شرایطی مانند قرار گرفتن در معرض یک بیماری ویروسی احتمالاً نقشی در دیابت نوع ۱ داشته باشد.
- وجود سلول‌های مخرب سیستم ایمنی (اتوآنتی بادی): گاهی اعضای خانواده افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ از نظر وجود اتوآنتی بادی‌های دیابت مورد آزمایش قرار می‌گیرند. اگر این اتوآنتی بادی‌ها را دارید، خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ در شما افزایش می‌یابد. اما همه کسانی که این اتوآنتی بادی‌ها را دارند به دیابت مبتلا نمی‌شوند.
- موقعیت جغرافیایی برخی از کشورها مانند فنلاند و سوئد نرخ بالاتری از دیابت نوع ۱ دارند.
عوامل خطر برای پیش دیابت و دیابت نوع ۲
محققان به طور کامل متوجه نشدند که چرا برخی از افراد به پیش دیابت و دیابت نوع ۲ مبتلا می‌شوند و برخی دیگر نمی‌دانند. واضح است که عوامل خاصی خطر را افزایش می‌دهند، از جمله:
وزن: هرچه بافت چربی بیشتری داشته باشید، سلول‌های شما در برابر انسولین مقاوم تر می‌شوند.
عدم تحرک: هرچه فعالیت کمتری داشته باشید، خطر شما بیشتر است. فعالیت بدنی به شما کمک می‌کند وزن خود را کنترل کنید، گلوکز را به عنوان انرژی مصرف می‌کند و سلول‌های شما را نسبت به انسولین حساس تر می‌کند.
سابقه خانوادگی: اگر والدین یا خواهر و برادری مبتلا به دیابت نوع ۲ باشند، خطر ابتلا به بیماری در شما افزایش می‌یابد.
نژاد یا قومیت: اگرچه مشخص نیست که چرا، برخی از افراد از جمله سیاه پوستان، اسپانیایی تبارها، سرخپوستان آمریکایی و مردم آسیایی آمریکایی در معرض خطر بیشتری هستند.
سن: با افزایش سن خطر ابتلا به آن افزایش می‌یابد. این ممکن است به این دلیل باشد که با افزایش سن تمایل به ورزش کمتر، کاهش حجم عضلات و افزایش وزن دارید. اما دیابت نوع ۲ در میان کودکان و نوجوانان نیز در حال افزایش است.
دیابت بارداری: اگر در دوران بارداری به دیابت بارداری مبتلا شده‌اید، خطر ابتلا به پیش دیابت و دیابت نوع ۲ در شما افزایش می‌یابد. اگر نوزادی با وزن بیش از ۹ پوند (۴ کیلوگرم) به دنیا بیاورید، در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ نیز هستید.
سندرم تخمدان پلی کیستیک: برای زنان، داشتن سندرم تخمدان پلی کیستیک (یک بیماری شایع که با قاعدگی‌های نامنظم، رشد موهای زائد و چاقی مشخص می‌شود) خطر ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهد.
فشار خون بالا: فشار خون بیش از ۱۴۰/۹۰ میلی متر جیوه (میلی متر جیوه) با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ مرتبط است.
سطوح غیر طبیعی کلسترول و تری گلیسیرید: اگر سطح پایین لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) یا کلسترول “خوب” دارید، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ بیشتر است. تری گلیسیرید نوع دیگری از چربی است که در خون حمل می‌شود. افرادی که سطح تری گلیسیرید بالایی دارند در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند. پزشک می‌تواند به شما اطلاع دهد که سطح کلسترول و تری گلیسیرید شما چقدر است.
عوامل خطر ابتلا به دیابت بارداری
زنان باردار ممکن است به دیابت بارداری مبتلا شوند. برخی از زنان بیشتر از سایرین در معرض خطر هستند. عوامل خطرساز دیابت بارداری عبارتند از:
- سن: زنان بالای ۲۵ سال در معرض خطر بیشتری هستند.
- سابقه خانوادگی یا شخصی خطر ابتلا به این بیماری در صورت ابتلا به پیش دیابت (پیش ساز دیابت نوع ۲) یا اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده، مانند والدین یا خواهر و برادر، مبتلا به دیابت نوع ۲ باشد، افزایش می‌یابد. همچنین اگر در بارداری قبلی دیابت بارداری داشته باشید، اگر نوزاد بسیار بزرگی به دنیا بیاورید یا مرده زایی بدون دلیل داشته باشید، در معرض خطر بیشتری هستید.
- وزن: اضافه وزن قبل از بارداری خطر شما را افزایش می‌دهد.
- نژاد یا قومیت: به دلایلی که مشخص نیست، زنان سیاهپوست، اسپانیایی تبار، سرخپوست آمریکایی یا آسیایی آمریکایی بیشتر در معرض ابتلا به دیابت بارداری هستند.
عوارض ابتلا به دیابت
عوارض طولانی مدت دیابت به تدریج ایجاد می‌شود. هر چه مدت طولانی تری دیابت داشته باشید و قند خون شما کمتر کنترل نشود، خطر عوارض بیشتر می‌شود. در نهایت، عوارض دیابت ممکن است ناتوان کننده یا حتی تهدید کننده زندگی باشد. عوارض احتمالی عبارتند از:
- بیماری قلب و عروقی: دیابت به طور چشمگیری خطر ابتلا به مشکلات قلبی عروقی مختلف از جمله بیماری عروق کرونر همراه با درد قفسه سینه (آنژین)، حمله قلبی، سکته مغزی و تنگ شدن شریان‌ها (آترواسکلروز) را افزایش می‌دهد. اگر دیابت دارید، احتمال ابتلا به بیماری قلبی یا سکته بیشتر است.
- آسیب عصبی (نوروپاتی): قند اضافی می‌تواند به دیواره رگ‌های خونی ریز (مویرگ‌ها) که اعصاب شما را تغذیه می‌کنند، به خصوص در پاها آسیب برساند. این می‌تواند باعث گزگز، بی حسی، سوزش یا درد شود که معمولا از نوک انگشتان پا یا انگشتان دست شروع می‌شود و به تدریج به سمت بالا گسترش می‌یابد.
در صورت عدم درمان، شما می‌توانید تمام حس خود را در اندام آسیب دیده از دست دهید. آسیب به اعصاب مربوط به هضم می‌تواند مشکلاتی مانند تهوع، استفراغ، اسهال یا یبوست ایجاد کند. برای مردان، ممکن است منجر به اختلال نعوظ شود.
- آسیب کلیه (نفروپاتی): کلیه‌ها حاوی میلیون‌ها خوشه رگ خونی ریز (گلومرول) هستند که مواد زائد خون شما را فیلتر می‌کنند. دیابت می‌تواند به این سیستم فیلتر ظریف آسیب برساند. آسیب شدید می‌تواند منجر به نارسایی کلیه یا بیماری نهایی برگشت ناپذیر کلیه شود که ممکن است نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه داشته باشد.
- آسیب چشم (رتینوپاتی): دیابت می‌تواند به رگ‌های خونی شبکیه آسیب برساند (رتینوپاتی دیابتی) که به طور بالقوه منجر به کوری می‌شود. دیابت همچنین خطر سایر بیماری‌های جدی بینایی مانند آب مروارید و گلوکوم را افزایش می‌دهد.
- آسیب پا آسیب عصبی در پا یا جریان خون ضعیف در پاها، خطر عوارض مختلف پا را افزایش می‌دهد. در صورت عدم درمان، بریدگی‌ها و تاول‌ها می‌توانند عفونت‌های جدی ایجاد کنند که اغلب به خوبی بهبود نمی‌یابند. این عفونت‌ها ممکن است در نهایت به قطع انگشت پا یا به طور کلی قسمتی از پا نیاز داشته باشند.
- شرایط پوستی: دیابت ممکن است شما را مستعد مشکلات پوستی از جمله عفونت‌های باکتریایی و قارچی کند.
- اختلال شنوایی: مشکلات شنوایی در افراد مبتلا به دیابت شایع تر است.
- بیماری آلزایمر: دیابت نوع ۲ ممکن است خطر ابتلا به زوال عقل مانند بیماری آلزایمر را افزایش دهد. هرچه کنترل قند خون شما ضعیف تر باشد، به نظر می‌رسد که این خطر بیشتر باشد. اگرچه تئوری‌هایی در مورد چگونگی ارتباط این اختلالات وجود دارد که هنوز هیچ کدام ثابت نشده است.
- افسردگی: علائم افسردگی در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و نوع ۲ شایع است. افسردگی می‌تواند بر مدیریت دیابت تأثیر بگذارد.
عوارض دیابت بارداری
تشخیص و آزمایش های دیابت بارداری جزو مواردی است که باید تحت نظر متخصص پیگیری و حتی از بروز آن پیشگیری شود. بیشتر زنانی که دیابت بارداری دارند، نوزادان سالمی به دنیا می‌آورند. با این حال، سطح قند خون درمان نشده یا کنترل نشده می‌تواند مشکلاتی را برای شما و نوزاد شما ایجاد کند. عوارضی در کودک شما می‌تواند در نتیجه دیابت بارداری رخ دهد، از جمله:
- رشد بیش از حد گلوکز اضافی می‌تواند از جفت عبور کند، که پانکراس کودک شما را تحریک می‌کند تا انسولین اضافی بسازد. این می‌تواند باعث بزرگ شدن بیش از حد کودک شما شود (ماکروزومی). نوزادان بسیار بزرگ به احتمال بیشتری نیاز به زایمان سزارین دارند.
- قند خون پایین: گاهی اوقات نوزادان مادران مبتلا به دیابت بارداری به دلیل بالا بودن تولید انسولین خود، مدت کوتاهی پس از تولد دچار قند خون پایین (هیپوگلیسمی) می‌شوند. تغذیه سریع و گاهی محلول گلوکز داخل وریدی می‌تواند سطح قند خون نوزاد را به حالت عادی برگرداند.
- دیابت نوع ۲: در مراحل بعدی زندگی نوزادان مادرانی که مبتلا به دیابت بارداری هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به چاقی و دیابت نوع ۲ در آینده هستند.
- مرگ: دیابت بارداری درمان نشده می‌تواند منجر به مرگ نوزاد قبل و یا اندکی پس از تولد شود.
عوارضی در مادر نیز می‌تواند در نتیجه دیابت بارداری رخ دهد، از جمله:
- پره اکلامپسی: این بیماری با فشار خون بالا، پروتئین اضافی در ادرار و تورم در پاها مشخص می‌شود. پره اکلامپسی می‌تواند منجر به عوارض جدی یا حتی تهدید کننده زندگی برای مادر و نوزاد شود.
- دیابت بارداری: هنگامی که در یک بارداری دیابت بارداری داشته‌اید، احتمال بیشتری وجود دارد که در بارداری بعدی دوباره دچار آن شوید. همچنین با افزایش سن، احتمال ابتلا به دیابت – معمولاً دیابت نوع ۲ – بیشتر است.
